
Ulica Ogrodowa
Fabryka Izraela Kalmanowicza Poznańskiego była rozciągającym się między obecnymi ulicami Zachodnią, Ogrodową i Drewnowską kombinatem przemysłowym z wieloma budynkami fabrycznymi projektu Hilarego Majewskiego wzniesiona w latach 1872–1892.

„Ziemia Obiecana" reż. Andrzej Wajda

Kompleks fabryczno-urbanistyczny Poznańskiego pojawia się już od otwierającego ujęcia, gdy Łódź robotnicza budzi się do życia, a w tle zauważyć można okoliczne famuły. W filmie, fabryka Poznańskiego gra manufakturę Hermana Bucholca zwanego „królem bawełny”, co jest oczywistym nawiązaniem do samego Karola Scheiblera, na którym postać była wzorowana. Przędzalnia jest miejscem, gdzie robotnicy czekają za pracą i gdzie udaje się także jeden z trzech głównych bohaterów – Karol Borowiecki, w której pracuje jako główny inżynier.

„Ziemia Obiecana" reż. Andrzej Wajda


„Ziemia Obiecana" reż. Andrzej Wajda


„Ziemia Obiecana" reż. Andrzej Wajda


„Ziemia Obiecana" reż. Andrzej Wajda

Więcej informacji
Na 30 hektarach stopniowo pojawił się wysyp zabudowań, wśród których znalazły się tkalnie, przędzalnia, bielnik i apretura, farbiarnia, drukarnia tkanin i wykończalnia, oddział naprawy i budowy maszyn, ślusarnia, odlewnia i parowozownia, gazownia, remiza strażacka, magazyny, bocznica kolejowa oraz kantor fabryczny, pałac fabrykanta (na rogu ulic Ogrodowej i Zachodniej) i budynki mieszkalne dla robotników (przy ul. Ogrodowej). W latach 80. XIX w. w okolicy fabryki wybudowano pierwszy wielokondygnacyjny, wielorodzinny dom dla robotników. Łącznie w kompleksie należącym do fabryki w ponad tysiącu lokali zamieszkało przeszło 4 tysiące osób.
Obecnie mieszczą się tam m.in. centrum handlowe Manufaktura, Muzeum Sztuki/ms2, Muzeum Fabryki, kino Cinema City i Hotel Andels, który był niegdyś wizytówką kompleksu jako pięciokondygnacyjna przędzalnia bawełny z czerwonej nieotynkowanej cegły wybudowany w latach 70. XIX w.
źródła:
-
„Kronika Miasta Łodzi” (1(88)), 2020, str. 31, 54.
-
https://nid.pl/wp-content/uploads/2025/02/LDZ-rej_31.01.2025.pdf
Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, str. 43.
-
https://fotopolska.eu/Lodz/b5567,Fabryka_Izraela_Poznanskiego_-_Centrum_Handlowe_Manufaktura.html
-
Łapa M., Krwiopijcy czy filantropi?, [w:] „Kronika Miasta Łodzi” (1(88)), 2020, str. 27.